Taalproblemen en ADHD
ADHD is een stoornis die zich uit in aandachtstekort en/of hyperactiviteit-impulsiviteit. Het komt voor bij ongeveer 2 tot 6 procent van de schoolgaande kinderen in Nederland. Veel minder bekend is dat kinderen met ADHD vaak ook taalproblemen hebben. Toch bleek uit een onderzoek dat al in 1998 werd gedaan, dat 47 procent van een groep 7- tot 14-jarige kinderen met ADHD voldeed aan de criteria voor een spraaktaalstoornis. Kinderen met ADHD lijken vooral problemen te hebben met taalproductie, met name op het gebied van de pragmatiek. Pragmatiek omvat de regels en principes die ten grondslag liggen aan het taalgebruik als vorm van sociaal handelen. Het vertellen van een verhaal is een vaak genoemd voorbeeld van een pragmatische vaardigheid. Met name de ‘rode draad’ wordt in de verhalen van het kind met ADHD nauwelijks verwoord. Ook is er weinig oog voor de luisteraar en is er onvoldoende sprake van beurtwisseling tijdens het gesprek. Voor de luisteraar is het vaak lastig om het verhaal te volgen. Bij kinderen met ADHD kunnen ook allerlei soorten leerproblemen voorkomen. Meestal wordt de oorzaak daarvan gezocht bij de gedragsproblemen, maar taalproblemen kunnen daarbij ook een belangrijke rol spelen.  Niet alleen thuis of in de klas, maar ook in het onderzoek en in de behandeling van deze kinderen is het belagrijk dat taal meer aandacht krijgt dan nu vaak het geval is.

Taalproblemen en autisme
Autisme is een pervasieve ontwikkelingsstoornis die zich kenmerkt door beperkingen in de sociale interactie, de communicatie en door zich steeds herhalend gedrag. Al in het prille levensbegin blijkt de communicatie niet op gang te komen. Het lijkt alsof het kind de signalen die de ouders uitzenden niet begrijpt. De communicatie komt niet spontaan tot stand, maar moet voortdurend gestimuleerd worden. De stoornis is al aanwezig voor de geboorte, maar is op zeer jonge leeftijd vaak nog niet duidelijk te diagnosticeren. Vaak is dat vanaf het derde levensjaar mogelijk, maar het kan ook pas op latere leeftijd duidelijk worden. Er zijn verschillende vormen van autisme te onderscheiden: Klassiek autisme, PDD-NOS, Syndroom van Asperger en NLD. Elke vorm van autisme heeft zijn eigen symptomen.

Wat doet een logopedist?
De logopedist onderzoekt of er sprake is van een spraak- en taalachterstand. Bij kinderen met een vorm van autisme zijn er vaak problemen in de gehele communicatie en met name in de pragmatische ontwikkeling (het gebruik van taal) en de semantische ontwikkeling (het begrijpen van taal). Logopedie bij kinderen met ADHD richt zich vaak op het verbeteren van het taalgebruik, waaronder het verbeteren van de beurtwisseling en de verhaalopbouw.  Logopedie bij kinderen met autisme is altijd tweeledig: het bevorderen van de spraak- taalontwikkeling en het leren communiceren in het contact met anderen.